تولید به موقع یک فلسفه ی مدیریت ژاپنی است که از اوایل دهه ی 1970 در بسیاری از مؤسسات تولیدی ژاپن مورد استفاده قرار گرفت . این فلسفه نخستین بار توسط تائیچی اونو در شرکت تویوتا به عنوان ابزاری برای بر آورده ساختن خواسته ی مشتری با حداقل تاخیر معرفی و به کار گرفته شد . به همین دلیل ، تائیچی اونو اغلب پدر سیستم تولید بهنگام نامیده می شود .
تعریف عمومی JIT
« سیستمی جامع برای کنترل موجودی ها ی تولید است. در این سیستم هیچ موجودی مواد اولیه خریداری نمی شود و هیچ محصولی ساخته نمی شود مگر هنگامی که ضرورت ایجاب کند. این سیستم اساسا بر کاهش هزینه ها از طریق حذف موجودی های انبار تمرکز دارد.» به عبارت دیگر ، نظام (سیستم ) تولید به موقع، تفکر و نگرش نوین در اداره سازمانهای صنعتی است که با اصول، تکنیکها و روشهای خاصی، به دنبال حذف کامل اتلاف و افزایش بهره وری در تمامی فعالیتهای داخل و خارج سازمان می باشد .
به طورخلاصه میتوان گفت که اهداف اجرای سیستمJIT عبارتند از:
1- حذف تمام فعالیتهایی که هیچ گونه ارزش افزوده ای به محصول اضافه نمی کند.
2- کیفیت مطلوب تولید - در سیستم JIT انجام درست هرفعالیت ، لازم ، ضروری و حیاتی است و همچنین کیفیت تولید باید تضمین شده باشد.
3- تأکید بربهبود مداوم - فلسفه کایزن یا بهبود مداوم در سیستم تولیدی JIT در حد اعلای آن استفاده می شود.
4- تأکید بر ساده سازی عملیات - در سیستم JITسعی بر این است که عملیات در ساده ترین شکل خود انجام شوند.
ساختار برنامه ریزی سیستم JIT :
الف- آگاهی و مطالعه پیرامون سیستم تولید به موقع
ب- تشکیل کمیته راهبری
ج- تشکیل گروه ارزیابی
د- برنامه مشارکت کارکنان
ه- در این مرحله ارزیابی استراتژیک سازمان می بایست صورت پذیرفته و فرصتهای به وجود آمده تعیین گردد . پس از این طراحی فعالیتها و اقدامات اصلاحی به شکل کامل برای پروژه بهبود در شرکت شکل خواهند گرفت.
زمان ، یکی از عوامل بسیار مهم در سیستمJIT است . بنابراین اندازه گیری زمان می تواند راهنمایی درجهت اطمینان از انجام وظایف و عدم وجود موانع بر سر راه تولید باشد.
مدت زمانی که لازم است یک محصول فرآیند تولید را طی کند تا به محصول نهایی تبدیل شود، سیکل زمانی تولید نامیده می شود. این سیکل زمانی شامل چهار عنصر جداگانه است :
- زمان پردازش و تولید محصول ;
- زمان انبارداری و نگه داشته شدن محصولات پشت ماشین آلات ;
- زمان حرکت و نقل و انتقالات تولیدات بین واحدهای تولیدی ;
- زمان بازرسی و کنترل کیفیت
بنابراین می توان گفت سیستمJIT عبارت از سیستمی است که مواد به موقع و به حد نیاز خریداری و همزمان در فرآیند تولید ، مصرف و به کالای ساخته شده در طی روز تبدیل شود و بلافاصله بسته بندی ، بارگیری و برای مشتریان ارسال گردد. چنین سیستم بسیار دقیق ، مستلزم برنامه ریزی دقیق ، هماهنگی موثر ، همکاری صمیمانه بین کارکنان و مدیران است و هنگامی تحقق پیدا می کند که فرهنگ سازمانی مطلوب و وجدان کاری واقعی و انضباط پذیری داوطلبانه و خود کنترلی در یک کار گروهی وجود داشته باشد.
مزایا
اگر سیستم JITبا موفقیت اجرا شود ، مزیتهای مهمی را به دنبال خواهد داشت که اهم آنها عبارتند از:
۱) کاهش میزان موجودی(مواد – کالای در جریان ساخت – کالای ساخته شده).
۲) کاهش فضای مورد نیاز (نظیر انبار).
۳) افزایش کیفیت تولید و کاهش دوباره کاری و ضایعات.
۴) کاهش زمانهای تاخیر ساخت.
۵) افزایش بهره وری و شاخص زمانی استفاده از ماشین آلات.
۶) داشتن رابطه حسنه با فروشندگان.
۷) کاهش نیاز به کارگر غیر مستقیم نظیر انباردار ، بازرس مواد و غیره.
۸) ﺑﻬﺒﻮدرواﺑﻂ ﮐﺎری ﺑﯿﻦ ﮐﺎرﮐﻨﺎن
۹) ﺳﻮد ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﺑﻬﺒﻮد رﺿﺎﯾﺖ ﻣﺸﺘﺮی.
کاربردها
JIT را میتوان جهت دستیابی به موارد زیر انجام داد :
کاهش موجودی کالا
تولید در اندازه و مقیاسهای کوچکتر
کنترل کیفیت
کاهش پیچیدگی و ایجاد شفافیت
ساختار سازمانی مسطح تر و تفویض اختیار
به حداق رساندن ضایعات
هدف JIT تسریع پاسخگویی به مشتریان در حالی است که موجودی کالا در حداقل ممکن باشد.
جهت هماهنگی جلسات مشاوره ، کوچینگ و آموزش با شماره 09224383903 تماس حاصل فرمایید.
دیدگاه ها و سوالات خود را در قسمت نظرات درج نمایید.
|
نویسنده :
|
تاریخ :
|
بازدید : ۲۱۷
|
