- چطور می توان بهره وری را در یک سازمان افزایش داد آیا واقعاً کار دشواری است؟
- آیا نیاز به هزینه های گزاف می باشد؟
- آیا نیاز به فعالیتهای سخت و دشوار است؟
- باید گفت هر گز چنین نیست زیرا برای بهره وری در سازمانها روشهایی وجود دارد که بسیار ساده می باشد وبا به کارگیری این فنون سازمانها می توانند ضمن ایجاد سازمانی کیفی و بهره ور در انجام صحیح و سریع فعالیتها بکوشند.
ویژگیهای مشترک شرکتها و سازمانهایی که بازده مطلوبی ندارند هرچند گواهینامه ISO9001-2000 نیز داشته باشند:
محیط کار آشفته است و بی نظمی همه جا موج می زند.
- کارکنان برای اصلاح و پیشرفت نحوه انجام کارها هیچ تلاشی نمی کنند.
- در محیط کار ضایعات،اشیاء معیوب ودوباره کاری ها فراوانند.
- تجهیزات و وسایل اداری در اطراف پراکنده اند.
- روابط بین افراد در شرکت معمولاً خوب نیست.
- کارکنان ظاهری خسته و آشفته دارند.
- میزان غیبت از کار بالا است.
5S از دو طریق متفاوت باعث بهبود کیفیت و ارتقاء بهره وری می گردد:
1- به روش مستقیم که از اجرای آن ناشی می گردد.
2- به روش غیر مستقیم که ناشی از این حقیقت است که مشکلات در محیطی مرتب و منظم به راحتی قابل شناخت و در نتیجه قابل رفع هستند.
چند نکته مهم:
- نیرویی که باعث به حرکت در آوردن 5S می شود از خود کارکنان تامین می شود به همین دلیل سرمایه گذاری برای اجرای آن بسیار اندک است .
- مفاهیم و تکنیک های اجرایی آن ساده بوده و برای همه قابل فهم و درک است.
- نتایج آن خیلی زود و برای همه قابل مشاهده است.
-
برنامه آن نیاز به سرمایه گذاری نسبتاً اندکی دارد.
- اجرای آن مستقل از اندازه ( بزرگ، متوسط و کوچک) و نوع تجارت سازمان است.
- انسانها به طور ناخود آگاه تمیزی، نظافت، ایمنی و راحتی را دوست دارند وبه همین دلیل یک شرکت به برنامه5S علاقه مند می شود.
تاریخچه شکل گیری 5s :
- نظام 5s برای اولین بار بعد از جنگ جهانی دوم در ژاپن شکل گرفت ولی ایده اولیه این سیستم ژاپنی نمی باشد 0 ژاپنی ها در هنگام بازدید از برخی صنایع آمریکا (همچون کارخانه های مهمات سازی ، کبریت سازی ، داروسازی ، مواد غذایی ، تجهیزات پزشکی و ... ) با پدیده House Keeping (یا خانه داری صنعتی ) آشنا شدند. مواردی همچون نظافت ، بهداشت ، نظم و ترتیب ، رعایت کامل ایمنی و جلوگیری از حوادث به ویژه انفجار وآتش سوزی ، جلوگیری از انباشت ضایعات و مواد در راهروها و خیابانهای کارخانه و معابر داخل کارگاهها ، ریخت وپاش ابزار و نشت روغن و مواد شیمیایی در کارخانه ها رعایت می شد که عدم رعایت آنها موجب بروز خطرات و ضایعات غیرقابل جبران جانی ، مالی و اجتماعی گردیده و یا محصول آنها مستقیما با بهداشت و سلامتی مصرف کننده سروکار پیدا می کرد.
- ژاپنی ها با مشاهده تاثیر ونقش قابل توجه معیارهای خانه داری صنعتی در ایجاد محیط کاری آراسته ، حفظ ایمنی و بهداشت و غیره برآن شدند تا معیارهای مذکور را در شرکتهای ژاپنی به کار گیرند. تطبیق اصول خانه داری صنعتی با شرایط حاکم بر صنایع ژاپن و بومی نمودن آن منجر به شکل گیری پنج اصل در آراستگی محیط کار گردید و از آنجاکه این 5 اصل با تلفظ S شروع می شد ، 5s نامگذاری گردید.
اجرای نظام 5S در صنایع ایران:
سابقه معرفی و ترویج نظام 5s، یاآراستگی در ایران از خرداد سال 1372 و با انتشار مقاله ای در شماره های 32 و34 ماهنامه تدبیر آغاز گردید نویسنده مقاله آقای مجتبی کاشانی بوده که بر همین اساس بعنوان بنیانگذار نظام 5s در ایران معرفی گردیده است 0 آقای مجتبی کاشانی دراین زمینه می گوید:
" اینجانب با نظام 5s در سال 1365 و در یک دوره مدیریتی در ژاپن آشنا شدم و از همان زمان دریافتم که یکی از گمشده های اصلی مادر صنعت است . بامسافرتها و تحقیقات و بازدیدهای مکرر از کارخانه های ژاپنی در آن کشور ( در طول هفت سال ) به درک عمیق آن پرداختم و در سال 1372 به صورت مقاله ای کاربردی آنرا معرفی نمودم 0 آغاز اجرای 5s در شرکتهای کارتن مشهد و ایرانیت تهران (سالهای 1374 و 1375 ) بوده که توفیق نسبی آن منجر به شروع اجرای 5s در شرکت ایران خودرو گردید 0
فعالیتهایی که هدف از آنها مرتب کردن، پاکیزه ساختن و سامان دادن محیط کار و ایجاد و حفظ شرایط استاندارد و انضباط لازم برای انجام بهینه کارها است را 5s می گویند.
نام 5s از اولین حرف واژه های ژاپنی:
Seiri : ساماندهی
Seiton: نظم و ترتیب
Seiso: پاکیزه سازی
Seiketsu: استاندارد سازی
Shitsuke: انضباط
گرفته شده است.
|
نویسنده :
|
تاریخ :
|
بازدید : ۲۴۱
|
|
برچسب ها :
استاندارد سازی ,
انضباط ,
بهبود و توسعه ,
تحقیق و توسعه ,
ساماندهی ,
مدیریت کسب و کار ,
میرهدایی ,
نظام آراستگی 5s ,
نظم و ترتیب ,
پاکیزه سازی ,
|
