Seiri: ساماندهی
- در گسترده ترین معنای آن ، عبارت از مرتب کردن اشیاء بر اساس قواعد یا اصول معین است.
از دیدگاه 5s:
- به معنای تشخیص ضروری از غیر ضروری، اتخاذ تصمیمات قاطع و اعمال مدیریت اولویتها برای رهایی از غیر ضروریها است.
- جدا کردن و دور ریختن اقلام غیر ضروری که فضایی را در محیط کار اشغال می کنند و موجب از بین رفتن کارایی می شوند.
این واژه به معنی دور کردن اقلام غیر ضروری از محل کار بوده و بسته به نوع و محل کار می تواند تجهیزات اضافی یا ضایعات تولید یا اوراق باطله و غیره را در بر گیرد.
اقلام اضافی را به بهانه روز مبادا نگه ندارید زیرا:
روز مبادا نمی رسد
اگر هم روز مبادا برسد بعلت نابسامانی نمی توانیم اقلام را پیدا کنیم.
هنر دور ریختن اشیاء:
- به اطراف خود نگاه کنید آیا اقلامی متعلق به شما وجود دارد که دیگر هیچ مصرفی نداشته باشد و بصورت آشغال باشند؟ مثلا: یادداشت ها یا اطلاعیه های قدیمی، لوازم التحریر خراب و بدون مصرف، ابزار شکسته، قطعات به درد نخور و.... آنها را بلافاصله دور بریزید. که به این اقلام دور ریختنی ها می گوییم.
- آیا اقلامی در قسمت شما وجود دارد که شما از آنها استفاده نمی کنید ولی به درد قسمت دیگربخورد؟ مثلا: صندلی، میز، پنکه، ماشین حساب، قطعات و لوازم کامپیوتری و... آنها را مشخص کنید و با هماهنگی سرپرست خود برچسبی روی آن بزنید که مشخصات قطعه، قسمت، تاریخ و علت دور کردن آن درج شده باشد به این اقلام دور کردنی می گوییم.
- قسمتی را تحت عنوان قرنطینه اقلام بلاتکلیف تعیین و درو کردنی ها را به آنجا انتقال دهید و در مورد آن تصمیم گیری نمایید. سین اول فعالیتی است که هر زن خانه دار هنگام خانه تکانی انجام می دهد، به همین علت این سین اصلی ترین فعالیت مرحله خانه تکانی صنعتی می باشد.
آقای یوجی آییدا، استاد دانشگاه توکیو، عقیده دارد که ذخیره سازی اشیاء و اطلاعات بصورت نامنظم و غیر انتخابی، حاصلی جز جا پر کردن و دوباره کاری ندارد و همواره باید اشیاء غیر ضروری را به دور ریخت که این را روش آییدا می گویند.
اجرای عملیات
عملیات دور ریختن اشیاء غیر ضروری شامل مراحل زیر است:
1- تعیین گستره عملیات: ابتدا مقیاس و گستردگی عملیات را مشخص کنید.
2- کسب آمادگی لازم: جزئیات کار را از جمله نقشهای افراد، زمان انجام،چگونگی انجام و ... را مشخص کنید.
3- آموزش افراد برای تشخیص غیر ضروری ها: هر یک از افراد باید شخصاً به مراحل و نحوه انجام کار کاملاً واقف باشند.
4- تعیین مقیاسهای کمی و انجام ارزیابی: فهرست تمامی اشیاءغیر ضروری خارج شده از محل کار و همچنین مقدار آنها ثبت و ضبط شود.
5- بازرسی و ارزیابی از سوی مدیریت: مدیر باید محل را بازدید و پیشرفت موجود را مورد بررسی قرار دهد.
تشخیص غیر ضروری ها
- برخی مکانها، محل جمع شدن اشیایی است که کسی به آنها نیاز ندارد یا از آنها استفاده نمی کند. از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قفسه ها و گنجه ها: قسمتهای عقبی قفسه ها و گنجه ها محل تجمع چیزهایی است که کسی از آنها استفاده نمی کند.
- دیوارها و تابلوی اعلانات: اعلاناتی که زمان طولانی از نصب آن می گذرد و اکنون کاملاً نامربوطند، برنامه هایی که دیگر معنا و اهمیتشان را از دست داده اند.
- بایگانی: نگهداری بیش از یک نخسه از هر نامه یا سند در یک پوشه
- کشوی میزها: محل تجمع نامه ها و دست نوشته های بلا استفاده و اضافی
محل نگهداری مته ها، ابزار ها،گیره ها و وسایل اندازه گیری:
اغلب اوقات ذخیره این لوازم بیشتر از نیاز شماست و حتی قطعات شکسته این لوازم در اطراف پراکنده اند زیرا کسی در فکر دور ریختن آنها نبوده است.
اولویت گذاری با توجه به میزان اهمیت و تعیین محل نگهداری اشیاء
- همانطور که اقلام زاید و غیر ضروری و بلا استفاده دور ریخته شد اقلام مورد استفاده نیز باید بصورتی سامان دهی شود، در مدیریت اولویتها، میزان اهمیت هر چیز تعیین می شود و به نحوی ذخیره می شوند که در هنگام نیاز بتوان با حداکثر بازدهی به آن دسترسی داشت.
- نکته اساسی در مدیریت اولویتها، توانایی تعیین کردن تعداد دفعات استفاده از اشیاء و اطمینان از قرارگیری آنها در محل های صحیح و مخصوص به آنهاست.
- در دسترس نگه داشتن اشیاء مورد نیاز به همان اندازه اهمیت دارد که دور کردن اشیاء غیر ضروری.
|
نویسنده :
|
تاریخ :
|
بازدید : ۲۵۲
|
